"Προοδευτικά" και άλλα… φληναφήματα.
«Πόσο «ηθική» μπορεί να είναι η εξωτερική πολιτική; Σε ποιον βαθμό θα πρέπει να στηρίζεται στα συμφέροντα και σε ποιον σε αξίες, αρχές και ηθική; […] Αυτά είναι κρίσιμα ερωτήματα για κάθε πολιτικό ηγέτη και κάθε πολιτική δύναμη, ιδιαίτερα για μια προοδευτική πολιτική δύναμη σε μια σύγχρονη δημοκρατική χώρα.» Π. Ιωακειμίδης, tovima.gr, 21/8/2020.
Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ -και μέλλος της ΚΕ του ΚΙΝΑΛ- μας το ξεκαθαρίζει από την αρχή: είναι «ιδιαίτερα οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις» που οφείλουν να απαντήσουν στο ερώτημα. Εξωτερική πολιτική σύμφωνα με την ηθική ή σύμφωνα με το συμφέρον; Απαντώντας ο ίδιος και περιορίζοντας το στις Ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες αποφαίνεται ότι καμία δεν μπορεί «να αγνοεί την ηθική» αλλά ότι: «Θα πρέπει πάντοτε να επιτυγχάνει ένα τουλάχιστον έντιμο μείγμα ανάμεσα στις αξίες και τα συμφέροντα». Αυτό που αποφεύγει να μας αποκαλύψει ο κύριος καθηγητής είναι η συνταγή για το «έντιμο μείγμα», δηλαδή τις αναλογίες ηθικής και συμφέροντος. Ξετυλίγοντας την, προδήλως «προοδευτική», σκέψη του συμπληρώνει ότι μια δημοκρατική χώρα: «Δεν μπορεί να υποκύπτει σε εθνικιστικές λογικές περιχαράκωσης. Και ειδικά για την Ελλάδα, δεν μπορεί να τροφοδοτεί το κοινωνικό σώμα με το δηλητήριο των πλέον ακραίων θέσεων»! Δεν μπορεί μια κοινωνία να οδηγείται στην: «υιοθέτηση των πλέον τοξικών θέσεων και μάλιστα με επιλεκτική ή στρεβλή ανάγνωση του διεθνούς δικαίου». Για να αποδείξει την θέση του για την «δηλητηρίαση του κοινωνικού σώματος» με στρεβλή ενημέρωση αναρωτιέται: «Γιατί, ως ένα παράδειγμα, πόσο καλά γνωρίζει η ελληνική κοινωνία σήμερα ότι το μισό περίπου Αιγαίο –49%– ανήκει οιονεί στη διεθνή κοινότητα ως διεθνή ύδατα;».
Φυσικά, κάποιος θα μπορούσε να παρατηρήσει ότι δεν βοηθάει στην αποσαφήνιση του τοπίου αφού η κυρίως συζήτηση δεν γίνεται για χωρικά ύδατα –τα οποία προσδιορίζουν το «ανήκει»- αλλά για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα. Σχετικά δε με την «κυριαρχία», η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο από τα 6 στα 12 μίλια προφανώς θα άλλαζε δραστικά την κατάσταση. Επί τη ευκαιρία θα μπορούσε ίσως να μας πληροφορήσει αν αληθεύει ότι η κυβέρνηση Σημίτη δεσμεύτηκε στις ΗΠΑ το 1996 να μην επεκταθούν τα χωρικά ύδατα. Είναι αυτονόητο ότι μια «ηθική» πολιτική οφείλει να κατευθύνει τους πόρους στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Όμως, όταν αναρωτιέται: «μήπως εάν επιλύαμε τα προβλήματά μας με τον δύσκολο γείτονά μας δεν θα ήμασταν υποχρεωμένοι να δαπανούμε το υψηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ σε στρατιωτικές δαπάνες από οποιαδήποτε άλλη χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης» διατυπώνει μια εικασία άνευ νοήματος αφού δεν δημιουργούμε εμείς τα «προβλήματά μας».
Τέλος, δίχως νόημα είναι και η εκτίμησή του ότι: «η επίλυση των προβλημάτων μπορεί να έλθει μέσα από μια εξωτερική πολιτική αρχών και αξιών που αξιοποιεί το διεθνές δίκαιο για την επίλυση και όχι τη διαιώνιση των προβλημάτων» αφού η εφαρμογή της «ηθικής» και των «αρχών» που επικαλείται πρέπει να γίνουν αποδεκτές και από τους «άλλους». Η Κωνσταντινούπολη του 1955, η Κύπρος του 1974, τα Ίμια του 1996 θα έπρεπε να έχουν κάνει κατανοητό τουλάχιστον στους Έλληνες ότι για τους γείτονες η μόνη «αρχή» που ισχύει είναι το «τρώγοντας ανοίγει η όρεξη». Το ερώτημα για μας είναι αν είμαστε διατεθειμένοι να τους αφήνουμε, στα πλαίσια μιας «προοδευτικής» πολιτικής, να μας «δαγκώνουν» για πολύ ακόμα. Ο δημόσιος λόγος από πρόσωπα όπως ο «πρώην πρεσβευτής-σύμβουλος του ΥΠΕΞ» κύριος Ιωακειμίδης -ή ο κύριος Ροζάκης λίγες μέρες νωρίτερα- οφείλει να είναι φειδωλός για να μην δίνει επιχειρήματα στην Τουρκία, δημιουργώντας παράλληλα σύγχυση και αποπροσανατολισμό στο εσωτερικό. Οι δήθεν «προοδευτικές» φωνές που άκριτα υπονομεύουν την εξωτερική πολιτική της χώρας οφείλουν να σιγήσουν. Διαφορετικά κάποιος πρέπει να τους υπενθυμίσει ότι, ιδιαίτερα τώρα, είναι «κρείττον του λαλείν το σιγάν».
Αντωνάκος Αντώνης
28-08-2020
[email protected] http://www.antonakos.edu.gr
Δημοσιεύθηκε ή αναδημοσιεύθηκε και στα sites: tribune, olympia, thepressroom, diktyo, dakekavalas palo.