Η επόμενη μέρα των εκλογών.

Ο χρόνος των εκλογών πλησιάζει και οι δύο μονομάχοι, Ν.Δ. και ΣΥ.ΡΙΖ.Α., μετρούν τις δυνάμεις και τους συμμάχους τους. Η πρώτη θέση της φιλελεύθερης παράταξης δεν αμφισβητείται. Εδώ και καιρό είναι ξεκάθαρο ότι θα κόψει πρώτη και με διαφορά το νήμα των εκλογών. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά και ο κύριος Τσίπρας. Παρ’ όλα αυτά έχει κάθε δικαίωμα να αισθάνεται ικανοποιημένος, αφού έχει εξουδετερώσει τον βασικό του αντίπαλο που, όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, δεν είναι η Ν.Δ. αλλά το ΠΑ.ΣΟ.Κ.(ΚΙΝ.ΑΛ.). Παρά τις κυβιστήσεις, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. παραμένει κυρίαρχος στο χώρο της κεντροαριστεράς και καθιερώνεται σαν μια από τις βασικές κυβερνητικές παρατάξεις.

Τα ενδεχόμενα για την επομένη των εκλογών, όποτε και αν γίνουν αυτές, έχουν ιδιαίτερη σημασία. Το πρώτο ερώτημα είναι αν η Ν.Δ. θα καταφέρει να εξασφαλίσει αυτοδυναμία. Με τις μέχρι τώρα μετρήσεις αυτό φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο. Έχοντας απολέσει ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων της -κυρίως προς την Χ.Α. και τους ΑΝ.ΕΛ.-, η εκλογική της βάση έχει συρρικνωθεί σε σχέση με την προ μνημονίων εποχή, ενώ, πέρα από την παγιοποίηση ενός μέρους των εκλογικών κερδών του ’12 και του ’15, οι οφειλόμενες στην δικαιολογημένη οργή του εκλογικού σώματος νέες προσελεύσεις δεν δείχνουν ικανές να της εξασφαλίσουν την αυτοδυναμία ακόμα και σε Βουλή πέντε κομμάτων. Όμως, ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, η αυτοδυναμία με ποσοστό γύρω στο 35%, με την λαιμητόμο της απλής αναλογικής να καραδοκεί και με την Προεδρική εκλογή στον ορίζοντα, δεν είναι ικανή να εξασφαλίσει αποτελεσματική κυβερνησιμότητα στη χώρα.

Το ΚΙΝ.ΑΛ., πέρα από τις προσπάθειες ορισμένων παραγόντων -στο προσκήνιο αλλά κυρίως στο παρασκήνιο- είναι «γενετικά» τοποθετημένο απέναντι στην Ν.Δ., αποτελώντας ευνοϊκό πεδίο για τον κυρίαρχο «θηρευτή» που κινείται στον ίδιο κεντροαριστερό χώρο. Διατρέχοντας απόλυτο και άμεσο κίνδυνο εξαΰλωσης, θα δώσει μάχη ζωής και θανάτου για να μείνει αποστασιοποιημένο από την ενδεχόμενη κυβερνητική θητεία της Ν.Δ., αποφεύγοντας αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει θανάσιμο εναγκαλισμό. Ακόμα και αν κάποιος αριθμός βουλευτών επιλέξει την συνεργασία μετά τις εκλογές, η κυβέρνηση που θα σχηματισθεί θα είναι ευάλωτη.

Οι πραγματικοί σχεδιασμοί τους, σύμφωνα και με την κοινή λογική, είναι άλλοι. Η μοναδική περίπτωση να επιβιώσουν την επόμενη μέρα και να επανέλθουν ως βασική πολιτική δύναμη περνάει μέσα από τον ανασχηματισμό του εκλογικού χάρτη. Αφού η προσπάθεια τους να υπερκεράσουν τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. απέτυχε, οι νέοι σχεδιασμοί προσδοκούν για την επόμενη μέρα την ανασύσταση μιας «κεντροαριστερής» παράταξης στην οποία θα έχουν τον πρώτο λόγο. Η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος δεν μπορεί να εξασφαλισθεί μόνο από την συγκέντρωση των διάσπαρτων, σε διάφορους συγκυριακούς πολιτικούς φορείς, ψηφοφόρων οι οποίοι δεν είναι αρκετοί για να καλύψουν τις τεράστιες απώλειες προς τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Άλλωστε αυτό επιχειρήθηκε πριν από ένα χρόνο και ήδη έχει ναυαγήσει. Η επιτυχία του σεναρίου απαιτεί την απόσχιση και την ενσωμάτωση στο νέο εγχείρημα, υπό την μορφή της ισότιμης συνεργασίας, ενός σημαντικού τμήματος της Ν.Δ..

Αν η Ν.Δ. αποτύχει να εξασφαλίσει αυτοδυναμία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα εκβιαστεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας με ψήφο ανοχής ή να συμμετάσχει σε κυβέρνηση «ευρείας πλειοψηφίας» ο χρόνος ζωής της οποίας θα εξαρτάται από την βούληση των «εταίρων» της. Οι επιπτώσεις από τον σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης θα προκαλέσουν σεισμικές δονήσεις στη βάση και στο στελεχιακό δυναμικό της Ν.Δ.. Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση επαναληπτικών εκλογών όπου η απλή αναλογική θα εξαϋλώσει την κοινοβουλευτική της δύναμη. Επομένως υφίσταται και για την φιλελεύθερη παράταξη το αγωνιώδες ερώτημα της επόμενης μέρας.

Η εκλογική αναμέτρηση Μπακογιάννη-Σαμαρά το 2009 κατά την οποία η Ντόρα ηττήθηκε, παρά την συντριπτική στήριξη εκ μέρους των κομματικών στελεχών, έδειξε ότι δεν αρκεί να ελέγχεις τους μηχανισμούς αν δεν αγγίζεις την ψυχή της βάσης. Υπό το πρίσμα αυτό ίσως δεν έχουν άδικο εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είναι καλύτερα να είσαι: «νοικοκύρης στο καλύβι σου παρά μουσαφίρης στο σεράι». Ο πειρασμός της επανάληψης της γέννησης –με πολιτική εξωσωματική και ποικίλους δότες και χορηγούς- της Ένωσης Κέντρου το 1961 δοκιμάζει κάποιους φιλελεύθερους και σοσιαλφιλελεύθερους πολιτικούς εγκεφάλους. Το πρόβλημα είναι ότι σε τέτοια εγχειρήματα ισχύει το «όπου λαλούν πολλά κοκόρια…» με αποτέλεσμα οι διαμάχες για την ηγεσία να τα οδηγούν σύντομα στην διάλυση στα εξ ων συνετέθησαν.

Αντωνάκος Αντώνης

14-10-2018

antonakosantonis@gmail.com http://www.antonakos.edu.gr

Δημοσιεύθηκε στην «δημοκρατία» 22/10/2018.

Δημοσιεύθηκε και στα sites: tribune, dakekavalas, diktyo, dimokratianews, greekteachers.

Αναδημοσιεύθηκε και στα sites: asekpkoz, inewsgr, kostasxan, topics, palo.