Τα κίνητρα και το «συμβόλαιο».

Όταν η αστυνομία καλείται να λύσει το μυστήριο ενός εγκλήματος ένα από τα πρώτα πράγματα τα οποία αναζητά είναι τα πιθανά κίνητρα. Εξετάζοντας από αυτή την οπτική γωνία το «έγκλημα» που διαπράχθηκε με τη χρεωκοπία της χώρας το 2010 θα καταλήγαμε ότι τα δύο βασικότερα κίνητρα ήταν η διάσωση του δολαρίου και η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας.

Ημερομηνία

Ισοτιμία €/$

2/1/2002

0,9038

2/1/2006

1,1826

2/1/2009

1,3866

1/9/2009

1,4314

4/1/2010

1,4389

1/7/2010

1,2328

Το δολάριο για πολλές δεκαετίες υπήρξε το κυριότερο, αν όχι το μόνο, μέσο διεθνών συναλλαγών και ταυτόχρονα το σημαντικότερο αποθεματικό νόμισμα (αγορά ομολόγων). Η εξέλιξη της ισοτιμίας του ευρώ προς το δολάριο, σύμφωνα με τα επίσημα δελτία συναλλαγματικών ισοτιμιών αναφοράς της Ε.Κ.Τ., εμφανίζονται στον παρατιθέμενο πίνακα και σε σημαντικό βαθμό στοιχειοθετούν την άμεση ανάγκη που είχαν οι ΗΠΑ για την αναστροφή του κλίματος ακραίας δυσπιστίας που άρχισε να αντιμετωπίζει το νόμισμά τους. Είναι φανερό ότι αυτή η ανατίμηση του € έναντι του $ δεν απεικόνιζε τις εξελίξεις στην πραγματική οικονομία αφ’ ενός των ΗΠΑ και αφ’ ετέρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα 4 πρώτα χρόνια θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως η περίοδος εξομάλυνσης και αποκατάστασης των δεδομένων της πραγματικής οικονομίας. Όμως από το  2006 μέχρι το 2010 η κατάσταση που διαμορφωνόταν ήταν αποτέλεσμα, εν μέρει της «κεκτημένης ταχύτητας» που είχε αποκτήσει το € αλλά, κυρίως των προβλημάτων που αντιμετώπιζε η οικονομία των ΗΠΑ η οποία από το 2007 είχε αρχίσει να παρουσιάζει έντονα προβλήματα εξ αιτίας των δανείων μειωμένης εξασφάλισης (subprimes) τα οποία αφειδώς είχαν χορηγήσει οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια. Η κρίση έλαβε εκρηκτικές διαστάσεις το καλοκαίρι του 2008 και μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers, την εξαγορά των Fannie Mae, Freddie Mac, την ενίσχυση της AIG με 85 δισεκατομμύρια $, κινδύνευε να πάρει τη μορφή τροπικής καταιγίδας. Παράλληλα η Ευρώπη μη έχοντας πληγεί σε τέτοιο βαθμό από την «Αμερικάνικη επιδημία» είδε το νόμισμα, τα πιστωτικά της ιδρύματα και τα κρατικά ομόλογα να προσελκύουν τους αποταμιευτές με αποτέλεσμα την ραγδαία άνοδο της ισοτιμίας του € έναντι του $.

Έτσι 2,5 χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης, τον Ιανουάριο του 2010 το ευρώ αντιστοιχούσε σε 1,4389 δολάρια! Αυτή η πορεία ήταν σταθερή το τελευταίο διάστημα αφού όπως παρατηρούμε στον πίνακα από 1,3866(2/1/2009), εξελίχθηκε σε 1,4314(1/9/2009) και 1,4389(4/1/2010) σύμφωνα πάντα με τα επίσημα δελτία της Ε.Κ.Τ..

Έξη μήνες μετά, τον Ιούλιο του 2010, η ισοτιμία κατρακυλά στο 1€=1,2328$.Τι έχει μεσολαβήσει; Μα το Καστελόριζο και η προσφυγή της Ελλάδας στην τριμερή χρηματοδότηση. Δηλαδή η άτυπη χρεωκοπία της χώρας και το «μνημόνιο σωτηρίας του δολαρίου και της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας». Γιατί όσο κι αν ηχεί παράξενα περί αυτού πρόκειται στην πραγματικότητα. Αφού είναι φανερό ότι η χρεωκοπία της χώρας σταμάτησε την κατάρρευση του δολαρίου, αλλά την ίδια στιγμή εξυπηρετούσε και την εξαγωγική βιομηχανία της Ευρώπης. Η «προσγείωση» του ευρώ, σε πιο αντιπροσωπευτικές με την κατάσταση της οικονομίας της ισοτιμίες, απογείωσε τις εξαγωγές και αποθάρρυνε τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, ενώ καθήλωσε το εργασιακό κόστος αφού όπως παρατηρεί και ο Dirk Muller («ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ», Λιβάνης 2013) για παράδειγμα οι πολίτες της Γερμανίας δεν «εισέπραξαν μέρισμα» από τα τεράστια κέρδη της τελευταίας λόγω της κρίσης η οποία εν τέλει έκανε τους φτωχούς φτωχότερους και τους πολύ πλούσιους πλουσιότερους.

Είναι φυσικό ότι δεν ήταν εύκολο για τις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης να παρουσιάσουν στους πολίτες τους και να εφαρμόσουν μια πολιτική που θα υποβάθμιζε τις αποδοχές, τις αποταμιεύσεις, τις κοινωνικές παροχές και εν γένει τη ζωή τους. Έτσι το ερώτημα είναι αν ένας «βολικός ηλίθιος» ήρθε σαν «από μηχανής θεός» να σώσει την κατάσταση, ή είναι αυτό που υποπτεύεται και υπονοεί σε συνέντευξή του («ΜΟΝΟ», 25/2/2012) ο Α. Πεπελάσης: «Ο Γ. Παπανδρέου, […] για κάποιους λόγους που υποπτευόμαστε μερικοί από μας, έπρεπε να προσφέρει όσα του ζήτησαν ως αντάλλαγμα για αυτά που έλαβε στη δωροθήκη του, προτού καν γίνει πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.»;;;

Αντώνης Αντωνάκος

24-10-2017

antonakosantonis@gmail.com http://www.antonakos.edu.gr

Δημοσιεύθηκε και στα sites: Tribune, dakekavalas.blogspot.gr, diktyo.gr.

Αναδημοσιεύθηκε και στα sites: inewsgr.com, tsantiri.gr, Freepen.gr.