Μόνο 130 ημέρες στα θρανία!

 του Αντώνη Αντωνάκου

Αντιπροέδρου της ΟΛΜΕ

Όπως αποδεικνύεται από μια σειρά περιπτώσεων στη χώρα μας έχουμε ένα μοναδικό ταλέντο. Να αναδεικνύουμε τα δευτερεύοντα και να αγνοούμε τα σημαντικά. Να διυλίζουμε τον κώνωπα και να καταπίνουμε την κάμηλο κατά την Ευαγγελική ρήση.

Το ταλέντο αυτό αποδεικνύεται και στο χώρο της εκπαίδευσης καταλυτικό σε πολλά θέματα και μας οδηγεί να ασχολούμαστε περισσότερο με περιφερειακά θέματα παρά με την ουσία. Μεταξύ των σημαντικών που μονίμως ευρίσκονται εκτός του πεδίου ενασχόλησης των «αρμοδίων» και των «υπευθύνων» είναι και ο χρόνος διδασκαλίας, η διάρκεια των μαθημάτων.

Είναι αυτονόητο ότι το δίπολο διδασκαλία – μελέτη αποτελούσε και αποτελεί την πεμπτουσία του εκπαιδευτικού συστήματος. Κάθε εκπαιδευτικού συστήματος σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι επίσης αυτονόητο ότι η διδασκαλία, το «μάθημα», αποτελεί το ερέθισμα, παρέχει την καθοδήγηση και την αναγκαία βοήθεια στο μαθητευόμενο για να προχωρήσει στα μονοπάτια της γνώσης. Ακόμα ότι πρέπει να υπάρχει αντιστοιχία και ισορροπία μεταξύ των απαιτήσεων των αναλυτικών προγραμμάτων και του διαθέσιμου χρόνου, για διδασκαλεία αφ’ ενός και για μελέτη αφ’ ετέρου. Και αφού ο χρόνος κινείται στα πλαίσια του 24ώρου και της διάρκειας των μαθημάτων αφετηριακά τα αναλυτικά προγράμματα οφείλουν να μην διαμορφώνονται «εν κενώ» αλλά να λαμβάνουν υπ’ όψιν την πραγματική διάρκεια των μαθημάτων.

Ποία είναι λοιπόν αυτή η διάρκεια, ο «διαθέσιμος χρόνος», διδασκαλίας στην Ελλάδα; Η απάντηση του Υπουργείου Παιδείας και τα στοιχεία που διοχετεύει στη Στατιστική Υπηρεσία και στους Διεθνείς Οργανισμούς δημιουργεί την αίσθηση ότι κινούμαστε σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα, δηλαδή περίπου στις 180 ημέρες μαθημάτων τον χρόνο. Η διάρκεια αυτή θα ήταν απολύτως ικανοποιητική αν ήταν πραγματική. Δυστυχώς για μια ακόμα φορά και σε ένα ακόμα θέμα τα στοιχεία είναι παραπλανητικά. Ο πραγματικός χρόνος διδασκαλίας στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά χαμηλός και σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχεί στις απαιτήσεις των αναλυτικών προγραμμάτων. Για του λόγου το αληθές ας ασχοληθούμε με την διανυόμενη σχολική χρονιά για να δούμε πόσες ημέρες μάθημα θα κάνει ένας μαθητής της Γ’ Λυκείου σε ένα Λύκειο των Αθηνών.

Θεωρητικά τα μαθήματα ξεκινούν στις 11 Σεπτεμβρίου και τελειώνουν σύμφωνα και με τα περυσινά δεδομένα στις 16 Μαΐου. Αν αφαιρέσουμε από τις 248 ημέρες που μεσολαβούν τις διακοπές των Χριστουγέννων και του Πάσχα καθώς και τα Σαββατοκύριακα μένουν 158 ημέρες. Αν αυτές οι ημέρες ήταν όλες ημέρες μαθημάτων θα ήσαν λίγες αλλά τα πράγματα δεν θα ήταν τραγικά. Όμως όπως θα δούμε χάνονται πολλές ακόμα ημέρες. Συγκεκριμένα και κατά μήνα έχουμε τις εξής «απώλειες». Σεπτέμβριος: 11 ημέρα αγιασμού και διανομής βιβλίων. Οκτώβριος: 3 Αγίου Διονυσίου (πολιούχος), 11,14,18,21 εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης (σχολεία εκλογικά κέντρα), 27,28 Εθνική γιορτή. Νοέμβριος: 15 γιορτή για επέτειο Πολυτεχνείου. Ιανουάριος: 30 σχολική γιορτή (των τριών Ιεραρχών). Μάρτιος: 10 Καθαρά Δευτέρα, 24,25 ιΕθνική γορτή. Μάιος: 16 τελευταία ημέρα, πρόγραμμα και ύλη εξετάσεων.

Απομένουν 144 ημέρες ήδη εξαιρετικά λίγες αλλά δυστυχώς ούτε καν αυτές δεν είναι όλες ημέρες μαθημάτων. Οι μαθητές «δικαιούνται» και πραγματοποιούν 5 «περιπάτους», έναν περίπου κάθε μήνα και μία 5νθήμερη εκδρομή έτσι οι ημέρες μαθημάτων μειώνονται κατά 10 ακόμα και φθάνουν τις 134. Τέλος αν αφαιρέσουμε και τις 4 περίπου αθροιστικά ημέρες που είναι αφιερωμένες στις συλλογικές δραστηριότητες των μαθητών και των εκπαιδευτικών μένουν μόνο 130 ημέρες.

Η κατάσταση θα ήταν επιεικώς απαράδεκτη ακόμα και αν δεν υπήρχαν άλλα προβλήματα όπως η καθυστερημένη πρόσληψη των αναπληρωτών που οδηγεί στην απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων διδακτικών ωρών. Χρειάζεται εδώ να θυμίσουμε ότι πέρυσι έλειπαν από τα σχολεία 5000 καθηγητές μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου!!!

Ήταν όμως πάντα έτσι; Η απάντηση είναι γνωστή σε όλους μας. Ποτέ ο χρόνος διδασκαλίας δεν ήταν τόσο ελάχιστος. Μέχρι το 1981 δεν ίσχυε το 5νθήμερο και μέχρι το 1999 τα μαθήματα τελείωναν στις 31 Μαΐου. Υπήρχαν δηλαδή 45-50 ημέρες διδασκαλίας επιπλέον.

Καλό θα ήταν λοιπόν ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί της «ισχυρής Ελλάδας» να ασχοληθούν κάποια στιγμή και με τα πραγματικά μεγάλα προβλήματα της εκπαίδευσης και της νεολαίας και να αφήσουν τα πανηγύρια με τα εγκαίνια και τις παρουσιάσεις σχολικών ημερολόγιων.

Η διαχείριση της δημόσιας εικόνας της Κυβέρνησης δεν αποτελεί από μόνη της την ουσία της πολιτικής. Είναι πολιτική χωρίς περιεχόμενο που μας κρατά καθηλωμένους στο παρελθόν. Η εκπαίδευση απαιτεί γνώση και υπευθυνότητα εκ μέρους της Πολιτείας.

.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

05-01-2003